Türk Medeni Kanunu 184. Maddesi’ne göre; “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir” hükmünü içermektedir. Anayasa Mahkemesi söz konusu kanun maddesini eşitliğe aykırı bularak iptal etmiştir.
Anayasa Mahkemesi 22/02/2023 tarihinde, 2022/155 E. 2023/38 K. sayılı kararı ile Medeni Kanun’un kadının eşinin soyadını kullanmasına ilişkin maddenin, Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.
İlgili başvuru İstanbul 8. Aile Mahkemesi’nce yapılmış, başvuruda; “erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkün iken aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı” belirtilmiştir.
Anayasa Mahkemesi kararı eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal etmiş, kararda “nüfus kayıtlarındaki karışıklığın önlenmesi ve soy bağının sağlıklı bir şekilde tespit edilmesinde kamu yararı olduğu, ancak kamu yararının tek yolunun evlendikten sonra kendi soyadını eşinin soyadının önünde kullanması olduğunu söylemenin mümkün olmadığını, bu nedenle nüfus kayıtlarının düzeni sağlama amacı, kuralla öngörülen farklı muamelenin makul nedeni sayılamayacağı” belirtilmiştir.
Netice olarak, evlenmeden önceki bekarlık soyadının, evlendikten sonra da tek başına kullanılması bağlamında, kadın ve erkek arasında kuralla öngörülen farklı muamelenin eşitlik ilkesini ihlal ettiği sonucuna ulaşılmış ve ilgili kanun maddesi iptal edilmiştir.
Anayasa mahkemesi kararı 28/04/2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmışsa da henüz yürürlüğe girmemiştir. Söz konusu iptal kararı yayımlanma tarihinden itibaren 9 ay sonra , yani 28/01/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Son Yazılar
