Ülkemizde kira bedellerinin artması ile birlikte uygulamada kira tespit davaları da artmıştır. Kira bedelinin tespiti davasına kira artış davası da denmektedir. Kira sözleşmelerinin en temel unsuru kira bedelidir. Kira bedeli taraflarca serbestçe sözleşme ile belirlenebilir. Ancak sözleşme süresinin dolması ve kira süresinin uzaması ile birlikte bedelde artışa gidilmesi de kaçınılmazdır.
Bu konuda Kiralanan Taşınmazların İlamsız İcra Yolu ile Tahliyesi başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Kira Tespit Davası Şartları
Kira tespit davası açılabilmesi için öncelikle kira sözleşmesinin belirli süreli olması ve sözleşmeye konu olan yerin konut ve çatılı işyeri olması gerekmektedir. Bu niteliklere sahip olmayan taşınmazlar için kira bedelinin tespiti davası açılamaz.
Kira sözleşmesi süresi 5 yıldan kısa ise; tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında TÜFE’deki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu oranı geçen kısım geçersizdir.
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. Kira bedeli tespit edilirken, bilirkişi raporu ve emsal kira bedelleri de önemli rol oynayacaktır.
Kira sözleşmesi süresi 5 yıldan uzun süreli ise, tarafların kira artış oranı konusunda anlaşmaya varıp varmamaları önemli değildir. 5 yıldan uzun süreli veya 5 yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her 5 yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından TÜFE 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir.
Kira Tespit Davası Açma Süresi ve İhtar
Kira bedelinin tespiti davası her zaman açılabilir. Ancak yeni kira döneminin başlangıcından en geç 30 gün önceki bir tarihte kira tespit davası açılırsa ya da bu süre içerisinde kiracıya bedelin arttırılacağına ilişkin ihtar gönderilirse, dava izleyen kira döneminin sonuna kadar açıldığı takdirde mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Örneğin, 01/03/2020 yılında yapılan bir yıllık sözleşme için, 01/02/2021 tarihinde ihtar gönderilmiş ise dava daha sonra açılsa dahi belirlenecek kira bedeli 01/03/2021 tarihinden itibaren kiracıyı bağlar.
Büromuz Gayrimenkul ve Kira Hukukundan kaynaklı davalar Gaziantep ve yakın illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için arayabilirsiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz: