Haksız tutuklama, gözaltı veya aramaya maruz kalan kişiler, devlet aleyhine tazminat davası açabilir. Alınan bu tazminata beraat tazminatı da denir. Kanuna uygun olarak yakalandıktan veya tutuklandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen kişiler maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Haksız tutuklama nedeniyle tazminat davası, ceza hukukunun kişi özgürlüğüne müdahalesini maddi ve manevi olarak telafi etmeyi amaçlayan bir imkandır. Haksız olarak tutuklanan kişi, dava açılmadan kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği takdirde veya dava açıldıktan sonra beraat kararı aldığı takdirde, bu kişi maliye hazinesi yani devlet aleyhine haksız tutuklama sebebiyle tazminat davası açabilir.
Haksız Tutuklama (Beraat) Tazminatı Davası Nasıl Açılır?
Haksız tutuklama tazminatı davası ne zaman açılır? Haksız tutuklama tazminatı davası, ceza davasının kesinleşme kararının kişiye tebliğinden itibaren 3 ay, davanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde açılmalıdır. Bu süreler hak düşürücü süre niteliğinde olduğu için, süreler geçtikten sonra açılan tazminat davası mahkeme tarafından reddedilecektir.
Haksız tutuklama tazminatı davası nerede açılır? Bu dava, zarara uğrayanın oturduğu yer ağır ceza mahkemesinde ve eğer o yer ağır ceza mahkemesi tazminat konusu işlemle ilişkili ise ve aynı yerde başka bir ağır ceza dairesi yoksa, en yakın yer ağır ceza mahkemesinde karara bağlanır.
Haksız Tutuklama Tazminat Davası Nasıl İspat Edilir?
Haksız tutuklama sebebiyle zarara uğrayan kişi bu zararını ispat etmelidir. İspat külfeti başvurucudadır. Haksız tutuklama tazminat dilekçesine, açık kimlik ve adresini, zarara uğradığı işlemin ve zararın nitelik ve niceliğini kaydetmesi ve bunların belgelerini eklemesi gereklidir. Dilekçesindeki bilgi ve belgelerin yetersizliği durumunda mahkeme, eksikliğin bir ay içinde giderilmesini, aksi hâlde istemin reddedileceğini ilgiliye duyurur. Süresinde eksiği tamamlanmayan dilekçe, mahkemece, itiraz yolu açık olmak üzere reddolunur. Bu sebeple haksız tutuklama tazminatı konusunda ceza ve tazminat avukatından yardım almak oldukça önemlidir.
Tazminatın dayanağı olarak her türlü maddi manevi zarar talep edilebilir. Örneğin, kişi işten çıkarılmışsa kazanç kaybını, kendi işini yapıyor ve bırakmak zorunda kalmışsa uğradığı maddi zararı, kesilen sosyal yardımları, cezaevinde yaptığı masrafları, ceza davasında avukata ödediği vekalet ücretini, cezaevinde maruz kaldıkları sebebiyle manevi zararını, yine aile hayatının etkilenmesi sebebiyle manevi zararını talep edebilir. Kişi herhangi bir işte çalışmıyor olsa dahi, asgari ücret alıyormuş gibi maddi tazminata karar verilmelidir.
Haksız Tutuklama Tazminatı Ne Kadar Olur?
Haksız tutuklama sebebiyle tazminat miktarı belirlenirken, her somut olay kendi içerisinde incelenmelidir. Kişinin ne iş yaptığından aile hayatına, yaşam standartlarına kadar birçok etken bulunur. Maddi tazminat hesabı yapılırken, tazminat dosyası bilirkişiye tevdi edilir. Bilirkişi maddi tazminat konusunda uygun gördüğü miktarı mahkemeye bildirir. Bu aşamadan sonra mahkeme hem maddi tazminata hem manevi tazminata karar verecektir. Maddi ve manevi tazminat tutarı en fazla, talep edilen tutar kadar olacaktır. Örneğin, kişi 100.000 maddi tazminat talebinde bulunmuş ancak mahkeme 130.000 zararı olduğunu tespit etmişse en fazla talep edilen 100.000 üzerinden karar verecektir. Davanın ıslahı durumları saklı olmakla birlikte manevi tazminat açısından ıslah mümkün değildir.
Tazminat hukukunun genel prensiplerine göre verilecek tazminat miktarının saptanmasında mahkeme gerekli gördüğü her türlü araştırmayı yapmalıdır.
Haksız Tutuklama Tazminatı Ne Zaman Ödenir?
Tazminata ilişkin mahkeme kararları, kesinleşmeden ve idari başvuru süreci tamamlanmadan icra takibine konulamaz. Kesinleşen mahkeme kararında hükmedilen tazminat ile vekâlet ücreti, davacı veya vekilinin davalı idareye yazılı şekilde bildireceği banka hesap numarasına, bu bildirimin yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde ödenir. Bu süre içinde ödeme yapılmaması halinde, karar genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur.
Detaylı bilgi için 0532 786 08 50 numaralı telefonumuzu arayabilirsiniz.
Son Yazılar
