Chargeback ya da ters ibraz, internet ve sosyal medyadan yapılan alışverişlerin artması ile birlikte, gündeme gelen bir sistemdir. Kişi, kredi ya da banka kartı ile aldığı ürün ya da hizmeti teslim alamamış, dolandırılmış ise, kartı aldığı bankasına giderek “harcama itirazı” da denen belgeyi dolduracaktır. Bunun üzerine banka gerekli incelemeyi yaparak, talebi haklı bulunduğu takdirde yatırılan parayı kart sahibine iade eder.
İnternet üzerinden satın aldığı ürünü teslim edilmeyen, dolandırılan kişiler hakem heyeti veya dava gibi kanuni yollara başvurarak kazanabilir. Ancak bu yol daha uzun ve zahmetlidir. Ancak chargeback, gerekli evraklar eksiksiz temin edilerek başvuru yapıldığı takdirde davalara göre daha kısa sürede sonuçlanır.
Chargeback uluslararası bir sistemdir. Türkiye’de ise Bankalararası Kart Merkezi uluslararası ödeme sistemlerinin (Visa, Mastercard, American Express vb.) kurallarını takip ederek yurt içi chargeback işlemlerine ilişkin kuralları belirlemektedir. İnceleme de bu merkez tarafından yapılır.
Chargeback Başvuru Süresi
Chargeback başvuru süresi 120 gündür. Bu süre itirazın içeriğine göre değişmekle birlikte genel olarak 120 gün olduğu kabul edilmektedir. Her koşulda başvuru süresi 540 günü aşamaz.
Chargeback Yargıtay Kararı
Ülkemizde de uygulaması olan chargeback hakkında Yargıtay’ın birçok kararı bulunmaktadır. Bu kararlardan birisi de Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’ne ait; 2016/1953 E. 2017/2895 K. sayılı kararıdır.
“Davacı, sihirlikazan.com sitesinden toplam 11.900,48 TL tutarlı 2 ayrı alışveriş yaptığını, alışverişinde davalı banka tarafından verilmiş kredi kartını kullandığını, satın aldığı ürünlerin teslim edilmemesi üzerine davalı bankaya başvurarak chargeback kuralları gereğince ödediği bedelin kredi kartına iadesini talep ettiğini ancak davalı bankanın haksız yere talebi reddettiğini ileri sürerek, 11.900,48 TL’nin yasal faiziyle iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, satım ilişkisinin tarafı olmayan müvekkili bankaya husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporlarına göre, bankanın chargeback kuralını işletmesi gerekirken işletmeyerek kusurlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 8.898,03 TL ve 2.996,49 TL tutarlı alışveriş bedellerinin taksit ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 10/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.”
Son Yazılar
