Vasiyetname, ölenin son arzularını içeren, mirasçılar için hak ve yükümlülükler getirebilen ya da mirasın paylaşımına ilişkin olarak hazırlanan belgedir. Vasiyetname, kötüniyetli kimseler tarafından sabote edilebilme ihtimali olan bir belge olduğu için, hazırlanması ve geçerliliği sıkı şekil şartlarına tabi tutulmuştur. Vasiyetname hazırlanması aşamasında avukat yardımı alınmasını tavsiye ediyoruz.
Resmi vasiyetname; iki tanığın bizzat katılımı ile sulh hakimi veya noter huzurunda hazırlanan vasiyettir. Resmi vasiyet geçerli olarak kabul edilme ihtimali en yüksek olan vasiyet türüdür, çünkü bu vasiyetnamede vasiyetçi ve tanıkların dışında noter veya hakim de katılmaktadır. Tanıkların vasiyetname içeriğini bilmesi zorunlu değildir.
Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar, mirasbırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.
Resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura ve tanıklara, bunların üstsoy ve altsoy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırmada bulunulamaz.
El yazılı vasiyetname; başından sonuna kadar mirasbırakanın el yazısı ile yazılması zorunlu vasiyetnamedir. Tarih yıl, ay ve gün şeklinde yazılmalıdır. El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hâkimine veya yetkili memura bırakılabilir.
Sözlü vasiyetname; olağanüstü durumlarda hazırlanan vasiyetnamedir. Mirasbırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmî veya el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurabilir. Bunun için mirasbırakan, son arzularını iki tanığa anlatır ve onlara bu beyanına uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yükler. Resmî vasiyetname düzenlenmesinde okur yazar olma koşulu dışında, tanıklara ilişkin yasaklar, sözlü vasiyetteki tanıklar için de geçerlidir.
Vasiyetnamenin İptali Sebepleri Nelerdir?
Vasiyetname nasıl iptal edilir, vasiyetnamenin iptal sebepleri nelerdir, vasiyet iptal davası nasıl açılır gibi sorular vasiyetname sebebiyle hakkı zarara uğrayan kişilerin cevabını aradığı sorulardır. Vasiyetname hakim tarafından kendiliğinden geçersiz kabul edilmez. Mutlaka vasiyetnamenin iptali davası açılmalıdır.
1- Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, vasiyetnamenin iptali istenebilir. Vasiyetname yapmak için 15 yaşını tamamlamak ve ayırt etme gücüne sahip olmak gereklidir. Ayırt etme gücü, kişinin davranışlarının anlam ve sonucunu kavrayabilmesidir. Vasiyetnamenin en sık iptal sebebi kişinin tasarruf ehliyeti bulunmadığı iddiasıdır. Genellikle 60-65 yaş üstü vasiyetname hazırlamak isteyen kişiler için doktor raporu şart gibi düşünülse de şart değildir. Ancak mirasbırakanın ölümü ile bu gibi iddialarla karşılaşılmaması, yani vasiyetin iptaline gidilmemesi için vasiyetname öncesi heyet raporu alınması daha sağlam olacaktır. Yargıtay içtihatlarında mirasbırakanın akıl sağlığı yerinde değilken vasiyet hazırladığı iddiası var ise, bu konuda Adli Tıptan görüş ve rapor alınması, ya da vasiyetname hazırlandığı sıralarda, doktor, hastane veya tedavi kayıtlarının da dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.
2- Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa vasiyetnamenin iptali sağlanabilir. Ancak, miras bırakan yanıldığını veya aldatıldığını öğrendiği ya da korkutma veya zorlamanın etkisinden kurtulduğu günden başlayarak bir yıl içinde tasarruftan dönmediği takdirde tasarruf geçerli sayılır.
3- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise, vasiyetnamenin iptali istenebilir.
4-Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa vasiyetnamenin iptali istenebilir. Örneğin resmi vasiyetname ya da sözlü vasiyetname sırasında tanık bulunmamış ise vasiyetname geçerli değildir.
İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasarrufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde, tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilir.
Vasiyetnamenin İptali Davasını Kim Açabilir?
Vasiyetnamenin iptali davası, tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. Dava, ölüme bağlı tasarrufun tamamının veya bir kısmının iptaline ilişkin olabilir. İptal davasının sonucu, sadece davayı açan yönünden hüküm ifade eder.
Vasiyetnamenin İptali Süresi
İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak 1 yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı 10 yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı 20 yıl geçmekle düşer.
Vasiyetnamenin İptali Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Vasiyetnamenin iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Vasiyetnamenin iptali davasında yetkili mahkeme ise ölenin son yerleşim yeri Asliye hukuk mahkemesidir.
Büromuz vasiyetnamenin hazırlanması, vasiyetnamenin iptali ve Miras Hukuku ile ilgili davalar hakkında Gaziantep ve yakın illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için iletişime geçiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Mirastan Mal Kaçırma Davası (Muris Muvazaası)