Koronavirüs İş Kazası Sayılıyor Mu?

Bilindiği üzere tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmiş ve tüm ülkeler kendi içinde birtakım tedbirler almıştır. Ülkemizde de dönem dönem değişmekle birlikte tedbirler alınmaktadır. Ancak her ne kadar bu konuda tedbirler alınsa dahi, üretim, imalat, hizmet, turizm gibi birçok sektör faaliyetlerine devam etmekte ve dolayısıyla işçiler çalışmaya devam etmektedir. Çalışma ortamında koronavirüse yakalanan işçi için iş kazasından ya da meslek hastalığından bahsedilebilir mi?

İş Kazası Nedir?

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 13. Maddesine göre iş kazası;

• “Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
• Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
• Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
• Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olay” olarak tanımlanmıştır.

İşverenin iş sözleşmesinden kaynaklanan işçiyi gözetme yükümlülüğü bulunmaktadır. İşçiyi gözetme yükümlülüğü işçinin sağlığı için gerekli tedbirlerin alınması zorunluluğunu da beraberinde getirir. Pandemi döneminde çalışmaya devam eden sektörler fabrikalar, işçilerin virüsten korunması için maske temini, sosyal mesafe, gerekli dezenfeksiyon işlemleri, işçiler için servis temini gibi imkanları mutlaka sağlamalıdır. Her ne kadar işverenler teorik olarak iş sağlığı ve güvenliği açısından bu tip korumaları sağladıklarını belirtiyor olsa da gerçekte bunu sağlayabilecek potansiyele sahip işyeri sayısı oldukça azdır. Dolayısıyla sosyal mesafenin azaldığı fabrikalar, hergün virüs vakaları ile karşılaşan sağlık personeli açısından bu durum kaçınılmaz olabilir.

İşten Çıkarma Yasağı, Ücretsiz İzin Ve Kısa Çalışma Ödeneği Uzatıldı mı? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

 Koronavirüs İş Kazası Sayılıyor mu?

Pandemi ilan edildikten sonra işyerleri, virüs sebebiyle ölen işçilerini SGK’ya bildirmekteydi. Ancak 07/05/2020 Tarihli SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2020/12 Sayılı genelgede “4.üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalının, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar, hastalık halidir hükmü yer almaktadır. Buna göre; COVID-19 virüsünün bulaşıcı bir hastalık olduğu dikkate alındığında…” diyerek koronavirüsün hastalık olarak kabul edildiğini belirtmiştir. SGK’ya göre koronavirüs iş kazası değil hastalık olarak değerlendirilmektedir. Bu genelgenin ardından Danıştay’da yürütmenin durdurulması talepli davalar açılmış, ancak bu davalar da maalesef reddedilmiştir.

Koronavirüs başta sağlık çalışanları olmak üzere tüm çalışanlar için iş kazası sayılmalıdır. Zira birçok ülkede koronavirüs iş kazası ve meslek hastalığı kapsamına dahil edilmiştir.

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2018/5018 Esas 2019/2931 Karar sayılı kararında;
“Somut olayda, tır şoförü olan davacı murisinin 26.11.2009 tarihinde davalı işveren tarafından Ukrayna’ya sefere gönderildiği,11.12.2009 tarihinde Türkiye’ye giriş yaptığı, Adli Tıp Kurumu raporunda, H1N1 virüsünün kuluçka süresinin 1-4 gün arasında değiştiği, murisin 13.12.2009 tarihli hastaneye başvurusunda belirttiği şikayetlerin hastalığın başlangıç belirtileri olduğu taktirde hastalığın bulaşmasının bu tarihten 1-4 gün öncesinde gerçekleşmiş olacağının bildirildiği, buna göre davacı murisinin, işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle Ukrayna’ya yapılan sefer sırasında bulaştığı yukarıda belirtilen rapor kapsamından anlaşılan H1N1 virüsüne bağlı olarak, daha sonra meydana gelen ölümünün iş kazası olarak kabul edilmesi gerektiği açıktır…” şeklinde karar vermiştir.

Koronavirüs de somut olaydaki domuz gribi gibi bulaşıcı bir hastalıktır. Dolayısıyla illiyet bağının kurulması halinde iş kazası olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.

Hukuk büromuzda İş Hukuku alanında, Gaziantep ve çevre illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermekteyiz. Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.

Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:

İşten Çıkarma Yasağı, Ücretsiz İzin Ve Kısa Çalışma Ödeneği Uzatıldı mı?

Gözaltı ve Tutuklanma Durumunda Kıdem Tazminatı Alınabilir mi?

Yıllık Ücretli İzin Hakkı ve Süreleri