İş sözleşmesi, işçinin bağımlı olarak iş görmeyi üstlendiği, buna karşılık işverenin ise işin karşısında bir ücret ödemeyi üstlendiği bir sözleşmedir. İş sözleşmesi yazılı yapılabileceği gibi sözlü de yapılabilir. İşçinin kıdem tazminatına hangi şartlarda hak kazanacağına diğer yazımızda değinmiştik, bu yazımızda belirli sebeplerin varlığı halinde, iş sözleşmesi işveren tarafından haklı sebeple feshetmesi konusuna değineceğiz. Kanun 4 ana maddede bu sebepleri toplamıştır;
1) Sağlık Sebepleri;
– İşçinin kendi kusuru ile veya düzensiz yaşam şeklinden ya da alkol ve uyuşturucu madde bağımlılığından kaynaklanan sebepler ile hastalanması ya da sakatlanması durumunda; işyerindeki devamsızlığın ardı ardına 3 iş günü veya 1 ayda 5 iş gününden fazla sürmesi,
– İşçinin tedavi edilemeyecek bir hastalığa yakalanması ve iş işyerinde çalışmasında sakınca bulunmasının Sağlık Kurulunca saptanması: Bu durumda işçinin tedavisi mümkün olmayan hastalığa yakalanması yeterli olmayıp, bu hastalık dolayısıyla işyerinde çalışmasında da sakınca bulunmalıdır.
2) Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller;
– İş sözleşmesinin kurulduğu sırada işçinin, kendisine yönelik işin esaslı noktalarından birinde yanıltıcı beyan vermesi. Örneğin; işveren işyeri için bilgisayar programı bilen bir işçi araması durumunda, işçinin bilgisayar programı bilmemesine rağmen bildiğini söyleyerek iş sözleşmesini imzalaması durumunda işveren, bu durumu fark ettiği anda iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
– İşçinin, işveren veya işverenin aile bireylerinden birine karşı hakaret, küfür etmesi veya bu anlama gelecek davranışlarda bulunması,
– İşçinin işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbarlarda bulunması,
– İşçinin, işyerinde çalışan başka bir işçiye cinsel tacizde bulunması. Örneğin, işçinin başka bir işçiye sürekli olarak rahatsız edici mesajlar göndermesi gibi. Yargıtay içtihatlarına göre; işverenin bu sebeple iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, tacize uğrayan işçinin durumu karakola veya savcılığa şikayet etmesi şartı aranmamakla birlikte, işçi tarafından açılan mevcut iş mahkemesi dosyası var ise, tacize uğradığı iddia edilen işçinin ve varsa tanıkların beyanının alınması zorunludur. Durumu öğrenen işveren 6 iş günü içerisinde sözleşmeyi feshetmelidir.
– İşyerine sürekli olarak alkol veya uyuşturucu madde kullanarak gelen işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle feshedilebilir.
– İşçinin işverenin güvenini kötüye kullanması. Örneğin, işyerinde hırsızlık yapması ya da işverene ait meslek sırlarını açığa çıkartması gibi,
– İşçinin işyerinde 7 günden fazla hapis cezasını gerektiren bir suç işlemesi. Bu sebeple işverenin iş sözleşmesini feshedebilmesi için, bu cezanın ertelenmemiş olması gerekir. Cezası ertelenen suç işleyen işçiyi işveren bu sebeple işten çıkaramaz.
– İşçinin izin almaksızın veya daha sonra haklı mazeret bildirmeksizin ardı ardına 2 iş günü işe gelmemesi,
– 1 ayda 2 defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü işe gelmemesi,
– 1 ayda 3 iş günü işe gelmemesi durumunda iş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle feshedilebilir.
– İşçinin yapması gereken iş kendisine bildirilmesi durumunda bile bu işi yapmamakta ısrar etmesi,
– İşçinin kendi ihmali veya savsaklaması yüzünden iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi,
– İşçinin, işyerindeki malları veya eşyaları 1 maaşıyla ödeyemeyecek derecede hasara uğratması gibi.
3) Zorlayıcı Sebepler;
İşçiyi işyerinde 1 haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması,
4) İşçinin Gözaltına Alınması veya Tutuklanması.
İşverenin bu sebepten dolayı işçiyi işten çıkarabilmesi için işçinin gözaltında veya tutuklulukta geçirdiği sürenin;
*İşyerindeki kıdemi 6 aya kadar olan işçi için 2 hafta,
*6 ay – 1,5 yıl arası kıdemi olan işçi için 4 hafta,
*1,5 yıl – 3 yıla kadar olan işçi için 6 hafta,
*3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için ise 8 hafta olması gerekmektedir.
İşverenin haklı nedenle iş sözleşmesini fesih nedenleri bunlar olup, bu konuda Gaziantep ve çevre illerde İş Hukuku Avukatı olarak avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermekteyiz. Detaylı bilgi için tarafımızla iletişime geçiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
İş Sözleşmelerinde Rekabet Yasağı
Son Yazılar
