İpotek Nedir?
İpotek, doğmuş ya da ileride doğması kuvvetli ya da olası bulunan bir alacağı teminat altına almak amacıyla, borçlunun gösterdiği taşınmazın tapu kaydına, alacaklı lehine şerh konulması olarak tanımlanabilir. İpotek konulan taşınmazın borçluya ait olması şart değildir, üçüncü kişiye ait olan taşınmaza da ipotek konulabilir. Bu konu ile ilgili Üçüncü Kişi Lehine İpotek Nedir? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
İpotek, anapara ipoteği, üst sınır ipoteği ve kanuni ipotek olmak üzere sınıflandırılabilir. Eğer alacak tutarı belirli ise anapara ipoteği, alacak miktarı belirli değilse üst sınır yani maksimal ipotekten bahsedilir. Kanuni ipotek ise kanunun öngördüğü bazı durumlarda, bazı kişilerin kanun gereği sahip olduğu haktır, kanuni ipotek tapuya şerh edilmese bile geçerliliği bulunmaktadır, örneğin ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi.
İpoteğin Fekki (Kaldırılması) Nasıl Sağlanır?
İpoteğe konu olan borç, tamamıyla ödense dahi ipotek kendiliğinden kalkmayacaktır. İpotek ancak borçlunun talebi ile kalkar. Dolayısıyla borcunu tümüyle kapatan borçlu, tapuya şerh edilen ipoteğin kaldırılmasını ilgili tapu müdürlüğünden talep etmelidir. İpoteğin kaldırılmasını talep etmek için borcun bir kısmı değil faiz dahil tamamı ödenmelidir.
Borcun ödenmiş olması halinde, ipoteğin kaldırılması yazısı alınmalı ve ilgili tapu müdürlüğüne verilmelidir. Tapu müdürlüğünden ipoteğin fekki talep edilirken, ipoteğin fekki harcı da yatırılmış olmalıdır. İpoteğin fekki harcı her yıl değişmektedir. İpoteğin kaldırılması talebini alan tapu müdürlüğü ipotek şerhini kaldırır.
İpoteğin Fekki (Kaldırılması) Davası
Taşınmazın üzerine konulan ipoteğin kaldırılması talebi bazen tapu müdürlüğü tarafından uygun görülmeyebileceği gibi borçlu da ipoteğin kaldırılmasını unutabilir. Bu gibi durumlarda ipoteğin fekki davası açılmalıdır.
İpoteğin fekki davasını taşınmazın maliki ya da malikleri açar. Taşınmazın üzerinde elbirliği ile mülkiyet var ise, tüm malikler tarafından dava açılmalıdır. Taşınmaz, üzerinde ipotek olduğu halde satılmışsa ve yeni malik borçtan şahsen sorumlu değilse yeni malik de ipoteğin kaldırılmasını talep edebilir.
İpoteğin kaldırılması davası için, ipoteğin kaldırılması dava dilekçesi, borcun ödendiğine dair belge ve fek yazısı da dava dosyasına eklenmelidir. Mahkeme ilgili yerlerden gerekli evrakların getirilmesini de talep edebilir. Mahkemede borcun ödendiğine ve ipoteğin kaldırılması gerektiğine dair kanaat uyandığı takdirde dava kabul edilir.
İpoteğin Kaldırılması Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
İpoteğin kaldırılması davası görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemeleri, yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
İpoteğin Kaldırılması Davası Zamanaşımı
İpoteğin kaldırılması davası için kanunda herhangi bir süre öngörülmemiştir. Yani hak düşürücü süre ya da zamanaşımına tabi değildir, dolayısıyla her zaman açılabilir. Ancak taşınmaz üzerinde bulunan ipotek taşınmaza değer kaybı yaşatabilir, bu sebeple ivedilikle kaldırılması taşınmaz maliki için önemlidir.
Büromuz Gayrimenkul ve Kira Hukukundan kaynaklı davalar Gaziantep ve yakın illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için arayabilirsiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Üçüncü Kişi Lehine İpotek Nedir?