Yıllık Ücretli İzin Hakkı ve Süreleri

Yıllık İzin Hakkı Nedir?

Yıllık izin hakkı, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesinde düzenlenmiştir. İşçilerin hizmet yılı içerisindeki çalışmalarına karşılık, iş kanunu tarafından kendilerine verilen hakka yıllık izin hakkı denir. Yıllık ücretli izin süresi, işçinin işyerindeki kıdemine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Yıllık izin hakkı her işçiye değil; işyerindeki kıdemi deneme süresi dahil en az 1 yıl olan işçilere tanınmıştır.

Yıllık İzin Süresi Ne Kadardır?

Yıllık izin süresi kanunda asgari olarak belirlenmiştir. İşyerindeki kıdemi;

• 1 yıldan 5 yıla kadar olan işçiler için 14 gün,
• 5 yıldan 15 yıla kadar olan işçiler için 20 gün ve
• 15 yıl ve daha fazla olan işçiler için ise 26 günden az olamaz.

Yeraltı işlerinde çalışan işçiler için yıllık izin süresi 4’er gün arttırılır. Örneğin; 1 yıllık kıdeme sahip maden işçisinin yıllık izin süresi en az 18 gündür.

18 yaşından daha küçük işçilerin yıllık izin süresi 20 günden az olamaz.

50 yaşından daha büyük işçilerin yıllık izin süresi de yine 20 günden az olamaz.

Yıllık İzin Süresi Değişikliği

Yıllık izin süresi kullandırmak işveren için zorunluluktur. İş kanununda belirtilen yıllık izin süreleri emredici nitelikte olup, işçi aleyhine kısaltılamaz. Ancak kanun hükmü nispi emredici olduğu için işçi lehine olmak üzere arttırılabilir. İş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile yıllık izin süreleri arttırılabilir.

Yıllık İzin Bölünebilir mi?

Kural olarak işveren yıllık izin sürelerini bölemez. Ancak yıllık izin süresi tarafların anlaşması şartıyla; bir bölümü 10 günden az olmamak üzere ve en fazla üçe bölünerek kullanılabilir, bu durumda işçinin onayı şarttır.

Yıllık İzinde Yol İzni Nedir?

İşçi yıllık iznini, bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek ise bu durumu işverene belgelediği takdirde işveren tarafından işçiye 4 günlük ücretsiz izin verilmek zorundadır. Örneğin, işçi il dışı tatil rezervasyonu yaptığı takdirde, buna ilişkin uçak otel vs. kayıtları işverene vermelidir, bu durumda işveren yıllık izin süresinin haricinde ayrıca yol izni de vermek zorundadır, ancak bu izin ücretsiz izindir. İşçi, işverenden yol izni alabilmek için sahte belgeler kullandığı takdirde bu durum işveren için haklı nedenle iş sözleşmesini fesih sebebi yaratır.

Yıllık İzin Ücreti Ne Zaman Ödenir?

Yıllık izin ücreti, işveren tarafından izinden önce peşin olarak ödenmeli ya da avans olarak verilmelidir.

Yıllık izin Döneminde Rapor Alınması

Yıllık izin döneminde işçi hastalık geçirir ve buna ilişkin doktor raporu alır ise; raporun çalışma döneminde karşılık gelen kısmı kadar yıllık izin süresi uzar. Örneğin, işçinin yıllık izni 14 gün ve yıllık izin süresi içerisinde hafta içi 3 gün rapor almış ise; yıllık izin süresine 3 gün eklenir.

Yıllık İzin Hakkının Kullandırılmaması

İşveren yıllık izin hakkını kullandırmak zorundadır. Yıllık izin hakkı kullandırılmayan işçi öncelikli olarak işvereni bu konuda yazılı olarak uyarmalıdır. İşveren yıllık izin hakkını hala kullandırmıyor ise, fesih bildirim sürelerine riayet ederek; işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.

Yıllık izin hakkının kullandırılmadığı yönündeki ispat yükü işverendedir. İşveren yıllık izin hakkını kullandırdığını ispat etmelidir. İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır. İşveren izin kayıt belgesi ile işçiye yıllık izin hakkını kullandırdığını ispat edebilir.

Yıllık İzin Hakkı Kullanılmadığında Yanar mı?

Yıllık izin hakkı kullanılmadığında yanmaz, bir sonraki hizmet yılındaki yıllık izne eklenir. Ancak iş sözleşmesi feshedilirken işçinin kullanmadığı yıllık izni varsa, bunlar kullanılmayan yıllık izin ücreti altında işçiye verilmek zorundadır. Aksi takdirde işçi bu hakkı mahkeme aracılığıyla talep edebilir. İş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde kullanılmayan yıllık izin alacağı talep edilebilir.

Büromuz İş Hukukundan kaynaklı davalar Gaziantep ve yakın illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için arayabilirsiniz.

Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:

İşten Çıkarma Yasağı, Ücretsiz İzin Ve Kısa Çalışma Ödeneği Uzatıldı mı?

İşe İade Davalarında Arabuluculuk

İş Davalarında Organik Bağ Nasıl Tespit Edilir?