Taahhüdü ihlal nedir? Taahhüdü ihlal beraat sebepleri nelerdir? İcra hukukunda, hakkında icra takibi başlatılmış borçlunun, icra müdürlüğüne giderek, borcunu belirli vadelerle ödeyeceğini beyan etmesine icra taahhüdü denir. Hukukumuzda, borçlu hakkında sözleşmeden kaynaklanan bir borçtan dolayı hapis cezasına hükmedilemese de, borçlunun geçerlilik şartlarını taşıyan icra taahhüdü vermesi halinde tazyik hapsi söz konusu olacaktır.
Bu konuda Hesap İşletim Ücret İadesi Nasıl Alınır? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
İcra Taahhüdü Nasıl Yapılır?
İcra taahhüdü hazırlanırken iki yol vardır. Alacaklı ve borçlunun kendi aralarında anlaşmaları, şartlarını ödeme miktarını uzlaşarak belirlemeleri halinde icra müdürlüğünde icra taahhüdü verilebilir.
Ya da borçlu İİK 111. maddesine göre, alacaklının rızası gerekmeksizin icra müdürlüğüne giderek, borcu için icra taahhüdü verebilir. Borçlunun taahhüdünün icra dairesince kabul edilmesi için, borçlunun borca yetecek kadar malının haczedilmiş olması, her taksitin borcun dörtte biri miktarından aşağı olmaması ve ilk taksitin taahhüt anında verilmesi gereklidir. Bu durumda alacaklının rızasına gerek yoktur.
İcra Taahhüdünün Geçerlilik Şartları
İcra taahhüdünün geçerli olabilmesi ve taahhüdü ihlal cezası verilebilmesi için sıkı şekil şartları aranmaktadır.
1-Öncelikle icra takibi kesinleşmiş olmalıdır. İcra takibi henüz kesinleşmeden alınan icra taahhütleri geçersiz olup, taahhüdü ihlal suçu oluşmaz, verilen taahhütten dolayı ceza verilmez. İcra takibi henüz kesinleşmemiş ve taahhüt alınmak isteniyorsa, borçlu icra müdürlüğünden ödeme emrini elden tebliğ alarak, tüm sürelerden feragat ettiğini beyan etmelidir.
2-İcra taahhüdü yazılı olmalıdır. Alacaklı ve borçlunun kendi aralarında yazıya dökmeksizin taahhüt konusunda anlaşmaları bir anlam ifade etmez. İcra taahhüdü icra müdürlüğüne giderek alınmalıdır. Haciz esnasında tutanağa geçirilmek suretiyle de icra taahhüdü alınabilir.
3-İcra taahhüdünde asıl alacak, taahhüt tarihi, vade tarihleri, taahhüt tarihine kadar işlemiş faiz, taahhüt bitimine kadar işleyecek faiz, vekalet ücreti ve takip harç ve masrafları gibi alacaklar, kalem kalem belirtilmelidir.
4- Taahhüt sırasında alacaklı veya vekili bulunmuyorsa, icra taahhüdü alacaklıya tebliğ edilmeli, tebliğe rağmen alacaklı tarafça taahhüde itiraz edilmiyorsa taahhüt kabul edilmiş sayılır.
5- İcra taahhüdü, alacaklı, borçlu ve icra müdürü ya da icra müdürünce görevlendirilen yetkili icra memuru tarafından imzalanmalıdır. İmzanın eksik olması halinde geçerli icra taahhüdünden bahsedilemez.
Kredi Dosya Masraf İadesi Nasıl Alınır? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Taahhüdü İhlal Cezası
Taahhüdü ihlal cezası kalktı mı? Hayır, İcra İflas Kanunu’nda taahhüdü ihlal cezası kalkmamıştır. Taahhüdü ihlal halinde şartları gerçekleşmişse sanığa ceza verilir. Borçlunun taahhüdünü ihlal etmesi halinde alacaklı, icra ceza mahkemelerine şikayette bulunmalıdır. Taahhüdü ihlal suçu şikayete bağlıdır. Alacaklı tarafından şikayet edilmediği sürece ceza ve yargılama söz konusu olmaz.
Taahhüdü ihlal cezası 3 aya kadar tazyik hapsidir. Buradaki hapis cezası adli sicile işlememekte, erteleme, denetimli serbestlik gibi hükümler uygulanmamaktadır. Borçlunun aynı taahhütten dolayı yatacağı hapis cezası 3 ayı geçemez. Örneğin, borçlu Ocak ayının taksitinden dolayı bir ay cezası infaz edilmiş ise, Şubat ayının taksitinden dolayı en fazla 2 aylık ceza verilir. Cezanın infazına başlanmış ve, borçlu borcu tamamen ya da şikayet edilen ay kadar taksitini ödemişse, sanık derhal tahliye edilir.
Taahhüdü ihlal suçu şikayet süresi, alacaklının ihlali öğrenmesinden itibaren 3 ay, ihlalden itibaren her halde 1 yıldır. Bu süre hak düşürücü süre olup, mahkeme tarafından borçlu ileri sürmese dahi dikkate alınır.
Borçlu, elinde olmayan nedenden ötürü yani makbul bir sebep olmaksızın ödeyemeyecek hale gelmiş ve taahhüdü ihlal etmişse, bu durumu kanıtlaması halinde borçluya ceza verilmez.
Taahhüdü İhlal Beraat Sebepleri Yargıtay Kararları
“… taahhütnamede, icra gideri olmadığı halde vekalet pulu ücretinin gider olarak gösterildiği, bu nedenle borçlu tarafından verilen taahhüdün geçerli olmadığı anlaşılmakla, sanığın üzerine atılı suçun unsurlarının oluşmaması nedeniyle beraatine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesinde isabet görülmediği…” Yargıtay 12. H. D. 2021/6085 E. 2021/7062 K.
“…taahhüt tutanağında takip öncesi faiz olarak 13.367,59 Türk lirası ve takip sonrası faiz olarak 11.823,33 Türk lirası faiz belirtilmiş ise de; bu faizlerin hangi dönemleri kapsadığı, icra takibinin kesinleştiği tarihten taahhüt tarihine kadar işlemiş ve taahhüt tarihinden son ödeme tarihine kadar işleyecek faiz olup olmadığı konusunda herhangi bir açıklık olmadığı gibi alacaklının son ödeme tarihine kadar işleyecek faizden feragat beyanının da yer almadığı bu nedenle taahhüdün geçerli olmadığı anlaşılmakla, sanığın üzerine atılı suçun unsurlarının oluşmaması nedeniyle itirazın bu yönden kabulü ile sanığın beraatine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, sanığın mahkûmiyetine karar verilmesinde isabet görülmemiştir…” Yargıtay 12. H. D. 2021/4057 E. 2021/4900 K.
“alacaklının ayrı ayrı şikayetleri üzerine, sanık hakkında aynı taahhüt nedeniyle … İcra Ceza Mahkemesinin 24/04/2019 tarihli ve 2018/76 esas, 2019/60 kararı ile 2 ay 28 güne kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına dair karar verildiği cihetle, sanık hakkında aynı borçtan kaynaklı taahhüt nedeniyle tekrardan 3 aya kadar hapsen tazyikine karar verilemeyeceği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği…” Yargıtay 12. H. D. 2021/4062 E. 2021/4903 K.
“…taahhütnamede taahhüt tarihi itibariyle yapılan posta giderinin sanık aleyhine olacak şekilde hatalı hesaplanarak 1.025,90 Türk lirası olarak gösterilmesi nedeniyle taahhüdün geçerli olmadığı anlaşılmakla, sanığın üzerine atılı suçun unsurlarının oluşmaması sebebiyle beraatine karar verilmesi gerektiği…” Yargıtay 12. H. D. 2020/3158 E. 2021/2984 K.
“… haciz sırasında sanığın, borcun 13.443,20 Türk liralık kısmı için ödeme taahhüdünde bulunduğu, oysa dosya borcunun toplam 21.246,08 Türk lirası olarak hesaplandığı, söz konusu taahhüdün kısmî taahhüt olduğu, alacaklı vekilinin ise borca itirazı kabul etmemek üzere taahhüdü kabul ettiğini beyan ettiği nazara alındığında, taahhüt edilen alacak miktarı hususunda taraf iradelerinin birleşmediği, icap ve kabulden oluşan ödeme anlaşmasının gerçekleşmediği, bu sebeple taahhüdün geçersiz olduğu ve atılı suçun yasal unsurlarının oluşmaması sebebiyle sanığın beraatine karar verilmesi gerektiği…” Yargıtay 12. H. D. 2019/11818 E. 2019/13877 K.
Büromuz İcra ve İflas Hukukundan kaynaklı davalar Gaziantep ve yakın illerde avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için arayabilirsiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Kiralanan Taşınmazların İlamsız İcra Yolu ile Tahliyesi
Tahliye Taahhüdü Nedir? Şartları Nelerdir?
Üçüncü Kişi Lehine İpotek Nedir?
Son Yazılar
